Σε μια σπάνια συνέντευξή του, τον Δεκέμβριο, στο αμερικανικό περιοδικό «Wired», ο 81 ετών επικεφαλής μελλοντολόγος του Πενταγώνου Αντριου Μάρσαλ ξεστόμισε κάτι που ως τώρα ζούσε στα έργα επιστημονικής φαντασίας.
Γνωστός με το παρατσούκλι «Γιόντα», ο επί 40 έτη σύμβουλος των αμερικανών προέδρων από εποχής Νίξον - είχε μόλις ερωτηθεί για το ποια είναι η επόμενη μεγάλη πρόκληση της στρατιωτικής τεχνολογίας - απάντησε:
«Είναι το να γνωρίζουμε τι ψυχοφάρμακα έχουν πάρει οι στρατιώτες του αντιπάλου».
Οπως εξήγησε στη συνέχεια, οι δυνατότητες των φαρμάκων που θα κυκλοφορήσουν τα επόμενα χρόνια στην παγκόσμια αγορά είναι τέτοιες που θα επιτρέπουν στους στρατούς να ελέγχουν το ηθικό και τη βούληση των στρατιωτών τους ώστε να μη λυγίζουν εμπρός σε οποιεσδήποτε συνθήκες.
Οι κανόνες του ψυχολογικού πολέμου θα αλλάξουν εντελώς.
Αυτά που είπε ο Μάρσαλ είναι σίγουρα συγκλονιστικά, αλλά μήπως αφορούν μόνο τους στρατιωτικούς; Ο καθηγητής Βιοηθικής του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας Πολ Ρουτ Βόλπι δεν είναι διόλου καθησυχαστικός:
Αυτά που είπε ο Μάρσαλ είναι σίγουρα συγκλονιστικά, αλλά μήπως αφορούν μόνο τους στρατιωτικούς; Ο καθηγητής Βιοηθικής του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας Πολ Ρουτ Βόλπι δεν είναι διόλου καθησυχαστικός:
«Βρισκόμαστε στην αυγή μεγάλων αλλαγών στη δυνατότητά μας να χειριζόμαστε το μυαλό» λέει. Ο επίσης βιοηθικός του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια, Τζόναθαν Μορένο, συμπληρώνει:
«Οι επόμενες δύο δεκαετίες θα είναι ο Χρυσούς Αιών της νευρολογίας. Θα γνωρίσει την ανάπτυξη που γνώρισε η γενετική τα τελευταία 15 χρόνια».
Ο κόσμος του... Prozac
Οι πρόδρομοι των αυριανών παντοδύναμων ψυχοφαρμάκων υπάρχουν ήδη στην αγορά. Τα εμπορικά ονόματά τους είναι Prozac, Paxil, Zoloft και Ritalin.
Ο κόσμος του... Prozac
Οι πρόδρομοι των αυριανών παντοδύναμων ψυχοφαρμάκων υπάρχουν ήδη στην αγορά. Τα εμπορικά ονόματά τους είναι Prozac, Paxil, Zoloft και Ritalin.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, 30 εκατομμύρια Αμερικανοί είναι ήδη πελάτες τους.
Ο κύριος λόγος που τα παίρνουν είναι «για να νιώσουν καλά».
Είτε γιατί πάσχουν όντως από διαταραχές και φοβίες, είτε γιατί απλά θέλουν να κερδίσουν αυτοπεποίθηση, οι χρήστες τους δένονται μέχρι εθισμού με αυτά.
Οπως περιγράφει στο βιβλίο του ψυχιάτρου Πίτερ Κράμερ «Listening to Prozac» μια χρήστρια ονόματι Τες, «όταν δεν παίρνω το Prozac νιώθω ότι δεν είμαι ο εαυτός μου».
Η τάση αυτή της ενίσχυσης ως και αλλαγής της προσωπικότητας του ατόμου δεν έχει μείνει χωρίς αντιδράσεις από πολλούς και διακεκριμένους διανοητές.
Η τάση αυτή της ενίσχυσης ως και αλλαγής της προσωπικότητας του ατόμου δεν έχει μείνει χωρίς αντιδράσεις από πολλούς και διακεκριμένους διανοητές.
Ο γνωστός από τη θεωρία του για το «Τέλος της Ιστορίας» Φράνσις Φουκουγιάμα διατυπώνει στο βιβλίο του «Our Posthuman Future» τη θέση ότι «βρισκόμαστε στο μέσον αυτής της επανάστασης και θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την ισχύ του κράτους για να την ελέγξουμε». Γιατί; Διότι η παραγωγή αυτοεκτίμησης σε μπουκάλι είναι κατά τον Φουκουγιάμα άκρως επικίνδυνη αλλοτρίωση της ανθρώπινης ύπαρξης:
«Αν έχεις την ανάγκη ενός ψυχοφάρμακου για να είσαι "εσύ", τότε ποιος είσαι εσύ;».
Εκτός από το Prozac, που ενεργοποιεί στον εγκέφαλο την ουσία σερατονίνη, ο Φουκουγιάμα επιτίθεται σφόδρα και στην κατάχρηση της ριταλίνης.
Εκτός από το Prozac, που ενεργοποιεί στον εγκέφαλο την ουσία σερατονίνη, ο Φουκουγιάμα επιτίθεται σφόδρα και στην κατάχρηση της ριταλίνης.
Το φάρμακο Ritalin γνωρίζει τεράστια επιτυχία στις ΗΠΑ, καθώς έχει τη φήμη ότι πειθαρχεί τα υπερκινητικά παιδιά και τους χαρίζει προσήλωση στη μελέτη.
Κατά τα λεγόμενα του Φουκουγιάμα όμως, ενώ έχει όντως θετικά αποτελέσματα σε παθολογικές περιπτώσεις, το χρησιμοποιούν αθρόα γονείς και εκπαιδευτικοί που δεν θέλουν να ξοδέψουν τον αναγκαίο χρόνο και ενέργεια για να πειθαρχήσουν, ψυχαγωγήσουν και εκπαιδεύσουν τα δύσκολα παιδιά...
Η ανδρόγυνη συμπεριφορά
«Το Prozac» γράφει ο διανοητής «συνταγογραφείται κυρίως για καταθλιπτικές γυναίκες που δεν έχουν αυτοπεποίθηση.
Η ανδρόγυνη συμπεριφορά
«Το Prozac» γράφει ο διανοητής «συνταγογραφείται κυρίως για καταθλιπτικές γυναίκες που δεν έχουν αυτοπεποίθηση.
Αυτό, μέσω ανύψωσης των επιπέδων σεροτονίνης, τους δίνει το συναίσθημα του άλφα-αρσενικού που τους λείπει.
Από την άλλη πλευρά, το Ritalin δίνεται κυρίως σε νεαρά αγόρια που δεν κάθονται φρόνιμα στην τάξη, επειδή πολύ απλά η φύση δεν τα σχεδίασε για τέτοια συμπεριφορά.
Με αυτά τα δύο φάρμακα εξωθούμε σταδιακά τα δύο φύλλα προς το πρότυπο μέσης ανδρόγυνης συμπεριφοράς, που είναι το τρέχον πολιτικώς ορθό πρότυπο της αμερικανικής κοινωνίας».
Εκείνο που πραγματικά φοβάται ο Φουκουγιάμα και όσοι συμφωνούν μαζί του είναι ότι τα δύο αυτά φάρμακα είναι οι πρωτόγονοι πρόγονοι όσων έρχονται. Ιδιαίτερα όσων εγκυμονούνται στον τομέα της μνήμης.
Εκείνο που πραγματικά φοβάται ο Φουκουγιάμα και όσοι συμφωνούν μαζί του είναι ότι τα δύο αυτά φάρμακα είναι οι πρωτόγονοι πρόγονοι όσων έρχονται. Ιδιαίτερα όσων εγκυμονούνται στον τομέα της μνήμης.
Ο βιολόγος Τζο Τσιέν του Πανεπιστημίου Princeton, για παράδειγμα, επέφερε γενετικές μεταβολές σε ποντίκια ώστε να παράξουν περισσότερους εγκεφαλικούς δέκτες τύπου NMDA, οι οποίοι παίζουν κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση και στη διατήρηση της μνήμης.
Οντως, τα ποντίκια του Τσιέν αποδείχθηκαν πολύ καλύτεροι «μαθητές» από τους φυσιολογικούς συγγενείς τους.
Ως αποτέλεσμα, αρκετές φαρμακευτικές εταιρείες σήμερα ετοιμάζουν μια νέα γενιά ουσιών για την ενίσχυση της ανθρώπινης μνήμης.
Η Memory Pharmaceuticals - που συνίδρυσε ο νομπελίστας Ερικ Κάντελ - αναπτύσσει έναν ρυθμιστή δεκτών ασβεστίου, που αυξάνει την ευαισθησία των νευρώνων ώστε να μεταδίδουν πληροφορίες ταχύτερα, και έναν ρυθμιστή δεκτών νικοτίνης, που ενισχύει την πλαστικότητα των συνάψεων του εγκεφάλου.
Νικοτινικούς ρυθμιστές ετοιμάζει και η εταιρεία Targacept, ενώ η Cortex Pharmaceuticals έχει αναπτύξει ολόκληρη κατηγορία «ρυθμιστών δεκτών ΑΜΡΑ».
Ολα αυτά τα φάρμακα διατείνονται ότι αλλάζουν εντελώς την κατάσταση μνήμης, όχι μόνο θεραπεύοντας παθήσεις αλλά και βελτιώνοντας ακόμη και «κανονικούς εγκεφάλους». Είναι όμως «κανονικό» να συμβαίνει αυτό;
Η διαμάχη των ερευνητών
Η διαμάχη των ερευνητών και των ανησυχούντων συνεχίζεται, με εκατέρωθεν σοβαρά επιχειρήματα.
Η διαμάχη των ερευνητών
Η διαμάχη των ερευνητών και των ανησυχούντων συνεχίζεται, με εκατέρωθεν σοβαρά επιχειρήματα.
Οι μεν προτάσσουν την αναγκαία επιβοήθηση του ανθρώπινου οργανισμού ώστε να αντεπεξέλθει στην πνευματική κόπωση που γεννά η φορτισμένη με πληροφορίες και γνώσεις εποχή μας και οι ακόμη πιο φορτικές που θα ακολουθήσουν.
Οι δε ανησυχούν για την ακεραιότητα της προσωπικότητας, τη γνησιότητα της έκφρασης των συναισθημάτων και τον αυτοέλεγχο των πράξεων του ατόμου-πολίτη. Νομικά ερωτήματα εγείρονται επίσης για το κατά πόσον θα είναι κολάσιμες αδικοπραξίες που τελούνται υπό την επήρεια τέτοιων φαρμάκων.
Θα πρέπει να θεσπίσουμε «αλκοτέστ για ψυχοφάρμακα» σε οδηγούς που τρέχουν υπερβολικά; Ή θα θεωρούμε «κοινωνικούς ήρωες» πυροσβέστες που αυτοθυσιάζονται στο καθήκον, μη έχοντας όμως επίγνωση του αισθήματος αυτοσυντήρησης λόγω κάποιου ψυχοφαρμάκου;
Ακόμη χειρότερα, πόσο ανθρώπινη θα είναι η κοινωνία μας αν στο πρωινό των οργανισμών σερβίρεται ρόφημα που κάνει τους εργαζόμενους ρομπότ παραγωγικότητας, τους στρατιώτες πειθήνια όργανα εκτέλεσης κάθε είδους διαταγών, τους αθλητές ακούραστους μονομάχους πρωταθλητισμού και ούτω καθ' εξής;
Θα είναι ανθρώπινη αυτή η φαινομενικά υγιής κοινωνία;
Αυξάνουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου υπνωτικά και ηρεμιστικά
Τα υπνωτικά και τα ηρεμιστικά συντομεύουν τη διάρκεια ζωής, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Τα φαρμακευτικά σκευάσματα που παίρνουν πολλοί άνθρωποι για να καταπολεμήσουν την αϋπνία και το άγχος τους, μπορεί να συντομεύσουν τη διάρκεια της ζωής τους, σύμφωνα με μια νέα πολυετή καναδική επιστημονική έρευνα.
Η μελέτη, υπό την καθηγήτρια Ζενεβιέβ Μπελβίλ της Σχολής Ψυχολογίας του πανεπιστημίου Λαβάλ του Κεμπέκ, δημοσιεύτηκε στο καναδικό περιοδικό ψυχιατρικής «Canadian Journal of Psychiatry» του Καναδικού Ψυχιατρικού Συλλόγου, σύμφωνα με το Live Science.
Οι ερευνητές από το 1994 έως το 2007 μελέτησαν τις περιπτώσεις περισσότερων των 14.000 ατόμων ηλικίας 18 έως 102 ετών. Κάθε δύο χρόνια οι επιστήμονες κατέγραφαν διάφορα στοιχεία για τους εθελοντές, μεταξύ άλλων την κατανάλωση ηρεμιστικών και υπνωτικών χαπιών.
Όπως διαπιστώθηκε, όσοι άνθρωποι έπαιρναν τέτοια φάρμακα τουλάχιστον μια φορά τον μήνα, εμφάνισαν θνησιμότητα 15,7% κατά την 12ετή περίοδο της έρευνας, ενώ όσοι δεν έκαναν χρήση τέτοιων χαπιών παρουσίασαν θνησιμότητα 10,5%.
«Αυτά τα φάρμακα δεν είναι ζαχαρωτά και η λήψη τους πολύ απέχει από το να είναι αβλαβής», δήλωσε η Μπελβίλ. Λαμβάνοντας υπόψη τους λοιπούς παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν τη θνησιμότητα (π.χ. κατανάλωση αλκοόλ και καπνού, κατάσταση φυσικής υγείας, σωματική άσκηση, κατάθλιψη κ.α.), η Καναδή ερευνήτρια εκτίμησε ότι τα χάπια κατά της αϋπνίας και του άγχους σχετίζονται κατά μέσο όρο με μια αύξηση κατά 36% του κινδύνου πρόωρου θανάτου.
Η μεγαλύτερη «ψαλίδα» στο βαθμό θνησιμότητας μεταξύ όσων παίρνουν και όσων δεν παίρνουν τέτοια χάπια, παρατηρήθηκε στις ηλικίες 55 έως 74 ετών.
Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι διάφοροι παράγοντες μπορεί να εξηγούν αυτή την διαφορά. Τα υπνωτικά και τα ηρεμιστικά επηρεάζουν τους χρόνους αντίδρασης του ανθρώπου, το βαθμό εγρήγορσής του και την ικανότητα συντονισμού των κινήσεών του, με συνέπεια πιθανώς να οδηγούν σε περισσότερα μοιραία ατυχήματα (π.χ. από πτώση). Επίσης, τα φάρμακα αυτά μπορεί να επιδεινώνουν τυχόν αναπνευστικά προβλήματα στη διάρκεια του ύπνου, ενώ μερικά επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα με τρόπους που μπορεί να επηρεάζουν την κρίση του ασθενούς, αυξάνοντας π.χ. τον κίνδυνο αυτοκτονίας.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Τα φαρμακευτικά σκευάσματα που παίρνουν πολλοί άνθρωποι για να καταπολεμήσουν την αϋπνία και το άγχος τους, μπορεί να συντομεύσουν τη διάρκεια της ζωής τους, σύμφωνα με μια νέα πολυετή καναδική επιστημονική έρευνα.
Η μελέτη, υπό την καθηγήτρια Ζενεβιέβ Μπελβίλ της Σχολής Ψυχολογίας του πανεπιστημίου Λαβάλ του Κεμπέκ, δημοσιεύτηκε στο καναδικό περιοδικό ψυχιατρικής «Canadian Journal of Psychiatry» του Καναδικού Ψυχιατρικού Συλλόγου, σύμφωνα με το Live Science.
Οι ερευνητές από το 1994 έως το 2007 μελέτησαν τις περιπτώσεις περισσότερων των 14.000 ατόμων ηλικίας 18 έως 102 ετών. Κάθε δύο χρόνια οι επιστήμονες κατέγραφαν διάφορα στοιχεία για τους εθελοντές, μεταξύ άλλων την κατανάλωση ηρεμιστικών και υπνωτικών χαπιών.
Όπως διαπιστώθηκε, όσοι άνθρωποι έπαιρναν τέτοια φάρμακα τουλάχιστον μια φορά τον μήνα, εμφάνισαν θνησιμότητα 15,7% κατά την 12ετή περίοδο της έρευνας, ενώ όσοι δεν έκαναν χρήση τέτοιων χαπιών παρουσίασαν θνησιμότητα 10,5%.
«Αυτά τα φάρμακα δεν είναι ζαχαρωτά και η λήψη τους πολύ απέχει από το να είναι αβλαβής», δήλωσε η Μπελβίλ. Λαμβάνοντας υπόψη τους λοιπούς παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν τη θνησιμότητα (π.χ. κατανάλωση αλκοόλ και καπνού, κατάσταση φυσικής υγείας, σωματική άσκηση, κατάθλιψη κ.α.), η Καναδή ερευνήτρια εκτίμησε ότι τα χάπια κατά της αϋπνίας και του άγχους σχετίζονται κατά μέσο όρο με μια αύξηση κατά 36% του κινδύνου πρόωρου θανάτου.
Η μεγαλύτερη «ψαλίδα» στο βαθμό θνησιμότητας μεταξύ όσων παίρνουν και όσων δεν παίρνουν τέτοια χάπια, παρατηρήθηκε στις ηλικίες 55 έως 74 ετών.
Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι διάφοροι παράγοντες μπορεί να εξηγούν αυτή την διαφορά. Τα υπνωτικά και τα ηρεμιστικά επηρεάζουν τους χρόνους αντίδρασης του ανθρώπου, το βαθμό εγρήγορσής του και την ικανότητα συντονισμού των κινήσεών του, με συνέπεια πιθανώς να οδηγούν σε περισσότερα μοιραία ατυχήματα (π.χ. από πτώση). Επίσης, τα φάρμακα αυτά μπορεί να επιδεινώνουν τυχόν αναπνευστικά προβλήματα στη διάρκεια του ύπνου, ενώ μερικά επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα με τρόπους που μπορεί να επηρεάζουν την κρίση του ασθενούς, αυξάνοντας π.χ. τον κίνδυνο αυτοκτονίας.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου