Γ' Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας (1827) καί οί κομματικές έριδες...

Στίς αρχές τού 1827 οι κομματικές έριδες καί οι διαιρέσεις μεταξύ τών Ελλήνων κυρίως τής Πελοποννήσου είχαν ενταθεί καί δέν επέτρεπαν στούς ηγέτες τους νά συναποφασίζουν γιά τή σωτηρία τής επανάστασης, τή στιγμή πού ο Ιμπραήμ αναδιοργάνωνε τίς δυνάμεις του καί συνέχιζε απτόητος τό καταστρεπτικό του έργο. Στό Ναύπλιο, τό οποίο είχε εγκαταλείψει η κυβέρνηση, η φρουρά τού Παλαμηδίου υπό τόν Θεοδωράκη Γρίβα καί η φρουρά τής Ακροναυπλίας υπό τόν Νάση Φωτομάρα βρίσκονταν σέ σύγκρουση καί είχαν φθάσει στό σημείο νά βομβαρδίζουν ο ένας τόν άλλον προκαλώντας τόν πανικό καί τήν αναρχία στήν πόλη. Ο Κολοκοτρώνης ήταν σέ ανοικτή πλέον ρήξη μέ τόν Ζαΐμη, ο οποίος τού στερούσε τά πολεμοφόδια καί τά τρόφιμα προφασιζόμενος αδυναμία. Ήταν τόσο τό χάσμα μεταξύ τών δύο ανδρών, ώστε ούτε κοινό τόπο διεξαγωγής τής τρίτης συνέλευσης δέν μπορούσαν νά επιλέξουν. Ο Ζαΐμης πρότεινε τήν Αίγινα καί ο Κολοκοτρώνης τό Καστρί (Ερμιόνη). Ο Διονύσιος Ρώμας, σέ μία μακροσκελή επιστολή πού έστειλε από τή Ζάκυνθο στούς δύο αρχηγούς τής διενέξεως, στιγμάτιζε τή στάση τους κατηγορώντας τους ότι έθεταν σέ κίνδυνο τή μοίρα τού έθνους γιά λόγους ατομικού συμφέροντος καί ιδιοτέλειας. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν νά δυσαρεστούνται οι φιλέλληνες καί νά κινδυνεύουν νά διακοπούν οι αποστολές τροφίμων καί άλλων αγαθών από τίς φιλελληνικές επιτροπές τής Ευρώπης.

Η βρετανική κυβέρνηση είχε προτείνει σέ δύο δικούς της ανώτερους αξιωματικούς νά ηγηθούν τών στρατιωτικών επιχειρήσεων τών ελληνικών δυνάμεων εναντίον τών Οθωμανών. Ο λόρδος Κόχραν (Thomas Cochrane) θά αναλάμβανε τήν αρχηγία τού στόλου καί ο Ριχάρδος Τσώρτς ή Τζούρτς (Sir Richard Church) τήν αρχηγία τών δυνάμεων ξηράς. Ο Κόχραν έλαβε αμέσως από τήν ελληνική κυβέρνηση προκαταβολή 37000 λιρών, ποσό υπέρογκο γιά τήν εποχή εκείνη καί ανέλαβε τήν ηγεσία τού ελληνικού στόλου στή θέση τού Μιαούλη. Ο υπερόπτης Βρετανός διατεινόταν ότι εντός ολίγων ημερών θά έπινε τόν καφέ του πάνω στήν Ακρόπολη. Πολλοί λίγοι ήταν εκείνοι πού γνώριζαν ότι ο Κόχραν στά νειάτα του είχε καταδικαστεί γιά απάτες από τά αγγλικά δικαστήρια. Ο ορισμός τών δύο αυτών ανδρών ισοδυναμούσε μέ τέλεια καταστροφή γιά τίς ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις, όπως θά αποδείκνυαν τά γεγονότα στή συνέχεια. Τό μόνο θετικό έργο τών δύο παραπάνω Βρετανών ήταν ότι έπεισαν τούς Έλληνες νά ορίσουν ένα κοινό τόπο γιά τήν έναρξη τής εθνοσυνέλευσης.

Η Γ' Εθνική Συνέλευση πραγματοποιήθηκε στό χωριό Δαμαλά (Τροιζήνα) καί ξεκίνησε τίς εργασίες της στίς 19 Μαρτίου 1827. Πρόεδρος τής συνελεύσεως ορίστηκε ο πρόκριτος τής Γαστούνης Γεώργιος Σισίνης καί γραμματέας ο Νικόλαος Σπηλιάδης, πού διέθετε εξαιρετική μόρφωση καί είχε βοηθούς του στό έργο τής γραμματείας τούς Μιχαήλ Οικονόμου καί Γεώργιο Χρηστίδη. Ένα από τά σημαντικότερα έργα τής συνελεύσεως ήταν ο ορισμός τού Ιωάννη Καποδίστρια ως κυβερνήτη τής Ελλάδος παρά τίς αντιρρήσεις τών Βρετανών, οι οποίοι τόν θεωρούσαν ρωσόφιλο καί άρα επιζήμιο γιά τά συμφέροντά τους στήν περιοχή. Ενάντιοι στήν εκλογή τού Καποδίστρια ήταν επίσης ο Γεώργιος Κουντουριώτης μέ τούς συμβούλους του Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο καί Γεώργιο Σταύρου, ο επίσκοπος Ιγνάτιος καί αρκετοί κοτζαμπάσηδες.

Τό δεύτερο σέ σημασία έργο τής συνελεύσεως ήταν η ψήφιση τού νέου συντάγματος - Πολιτικόν Σύνταγμα τής Ελλάδος - τό οποίο καθόριζε τό κοινοβουλευτικό σύστημα καί τή διάκριση τών τριών εξουσιών (νομοθετική, νομοτελεστική, δικαστική). Οι κύριοι εισηγητές τού σχεδίου ήταν οι Χριστόδουλος Κλωνάρης, Νικόλαος Σκούφος, Γρηγόριος Σούτσος καί Μιχαήλ Σούτσος καί η βασική του διακήρυξη ήταν ότι όλες οι εξουσίες πηγάζουν από τό έθνος καί υπάρχουν γιά νά τό υπηρετούν. Η συνέλευση επιζητούσε νά χαράξει τά πλαίσια ενός οριστικού πολιτεύματος πού θά είχε η χώρα καί ήταν εμπνευσμένο από τίς δημοκρατικές καί φιλελεύθερες ιδέες εκείνης τής εποχής. Φυσικά είχε επηρεαστεί από τό Πολίτευμα τής Ελληνικής Δημοκρατίας τού Ρήγα Φεραίου αφού διακήρυττε μέ τόλμη τήν αρχή τής λαϊκής κυριαρχίας, κάτι τό οποίο ερχόταν σέ πλήρη αντίθεση μέ τά μοναρχικά καθεστώτα τής Ευρώπης. Τό Σύνταγμα τής Τροιζήνας, άν καί συντάχθηκε εν μέσω τής γενοκτονίας πού διέπραττε ο Ιμπραήμ πασάς στούς κατοίκους τής Πελοποννήσου, χαρακτηρίστηκε ως τό πληρέστερο καί πιό προοδευτικό σύνταγμα τής πολιτισμένης Ευρώπης καί επέδρασε στήν κατάρτιση τού βελγικού συντάγματος (1830), αλλά ακόμα καί τού γαλλικού.

Η Γ' Εθνοσυνέλευση αποκατέστησε τόν Δημήτριο Υψηλάντη στά πολιτικά του δικαιώματα, καταργώντας τό ψήφισμα τού προηγούμενου έτους. Επικύρωσε τόν διορισμό τού Κόχραν ως αρχηγού τών ναυτικών δυνάμεων καί τού Τσώρτς ως αρχιστράτηγου τών δυνάμεων τής ξηράς. Αποφάσισε τή σύναψη δανείου από τό εξωτερικό μέ υποθήκη τών εθνικών κτημάτων, αναθέτοντας τίς σχετικές διαπραγματεύσεις στόν Ιωάννη Καποδίστρια. Καθιέρωσε τό Ναύπλιο ως έδρα τής κυβερνήσεως, εξέλεξε απευθείας πρόεδρο τής Βουλής τόν γέροντα Νικόλαο Ρενιέρη από τήν Κρήτη, επέτρεψε τόν εποικισμό τής χώρας μέ αλλοεθνείς, υπό τόν όρο αυτοί νά είναι Ορθόδοξοι Χριστιανοί καί όρισε μία προσωρινή επιτροπή ως κυβέρνηση, ωσότου νά έλθη ο Καποδίστριας στήν Ελλάδα. Στήν επιτροπή αυτή συμμετείχε ο γιός τού Πετρόμπεη Γεώργιος Μαυρομιχάλης, ο Ψαριανός Ιωάννης Μηλαΐτης καί ο Λιβαδίτης Γιαννούλης Νάκος. Η εθνική συνέλευση έκανε έκκληση γιά βοήθεια στούς λαούς τής Ευρώπης, εξέφρασε τήν ευγνωμοσύνη τού έθνους πρός τόν βασιλιά τής Βαυαρίας, τόν Πρόεδρο τών Ηνωμένων Πολιτειών, τόν Βρετανό πολιτικό Κάνινγκ, τόν Ελβετό τραπεζίτη Εϋνάρδο καί έκλεισε τίς εργασίες της στίς 5 Μαΐου