ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑ: Σάν σήμερα , 100 χρόνια από την απελευθέρωση των Ιωαννίνων

21 Φεβρουαρίου 1913, η απελευθέρωση. Το πρωί ο αρχιστράτηγος διάδοχος Κωνσταντίνος Α' και ο ελληνικός στρατός μπαίνουν στα Ιωάννινα

Εκατό χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, Πέμπτη, από την απελευθέρωση των Ιωαννίνων στις 21 Φεβρουαρίου 1913. Σαν σήμερα, εν μέσω του Α' Βαλκανικού Πολέμου, ύστερα από πολύνεκρες μάχες και πολύμηνη πολιορκία ο ελληνικός στρατός μπήκε στην πόλη.

Η απελευθέρωση

Έπειτα από πολιορκία τεσσάρων μηνών και πολύνεκρες μάχες, το πρωί της 21ης Φεβρουαρίου 1913 ο ελληνικός στρατός απελευθέρωσε τα Ιωάννινα από τον τουρκικό ζυγό που κράτησε 483 χρόνια.

Η νίκη-«κλειδί» της απελευθέρωσης, όχι μόνο των Ιωαννίνων αλλά και ολόκληρης της Ηπείρου, ήταν η τετραήμερη μάχη του Μπιζανίου. Ο αρχιστράτηγος διάδοχος Κωνσταντίνος Α', ο οποίος ανέλαβε τη διοίκηση της Στρατιάς Ηπείρου στα μέσα Ιανουαρίου 1913, έθεσε σε εφαρμογή σχέδιο παραπλάνησης με βολές πυροβολικού και επιθέσεις μονάδων πεζικού.

Εξαιτίας της γεωφυσικής ιδιαιτερότητας της περιοχής του Μπιζανίου, ο ελληνικός στρατός, με έναν κυκλωτικό ελιγμό, κατάφερε και περικύκλωσε τα τουρκικά στρατεύματα αιφνιδιάζοντας τον αντίπαλο αναγκάζοντας τον Εσάτ Πασά, αρχηγό του τουρκικού στρατού, σε άμεση παράδοση της περιοχής.

http://www.tovima.gr

Ο αγώνας για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων υπήρξε η σημαντικότερη στρατιωτική αντιπαράθεση μεταξύ Ελλάδας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στο μέτωπο της Ηπείρου, κατά τη διάρκεια του Α' Βαλκανικού Πολέμου (5 Οκτωβρίου 1912- 18 Μαΐου 1913). Η πολεμική αναμέτρηση για την κατάληψη της πρωτεύουσας της Ηπείρου κράτησε σχεδόν τρεις μήνες, από τις 29 Νοεμβρίου 1912 έως τις 21 Φεβρουαρίου 1913, οπότε οι οθωμανικές δυνάμεις παραδόθηκαν στον διάδοχο Κωνσταντίνο, που ηγείτο των ελληνικών όπλων.

ΕΔΩ ΟΛΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Τα πήραμε τα Γιάννινα
μάτια πολλά το λένε,
μάτια πολλά το λένε,
όπου γελούν και κλαίνε.

Το λεν πουλιά των Γρεβενών
κι αηδόνια του Μετσόβου,
που τα έκαψεν η παγωνιά
κι ανατριχίλα φόβου.

Το λένε χτύποι και βροντές,
το λένε κι οι καμπάνες,
το λένε και χαρούμενες
οι μαυροφόρες μάνες.

Το λένε και Γιαννιώτισσες
που ζούσαν χρόνια βόγγου,
το λένε κι Σουλιώτισσες
στις ράχες του Ζαλόγγου.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Το Μπιζάνι δεν έπεφτε εύκολα λόγο των οχυρωματικών έργων τά οποία είχε κατασκευάσει ο…ο…ο Πολωνοεβραίος Ζίγκμουντ Μινέϊκο, προπάππους του γιωργάκη. Τά έργα τά εφτιαξε όχι βέβαια γία λογαριασμό των Ελλήνων, αλλά των τούρκων.

Διαβάστε : Τι έκανε ο Ζίγκμουντ Μινέϊκο προπάπους του Γιωργάκη στα Γιάννενα.

[ΠΟΛΕΜΗΣΕ ΣΤΟ ΠΛΕΥΡΟ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΩΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΤΟΥ ΓΕΡΜΑΝΟΥ ΑΡΧΙΜΗΧΑΝΙΚΟΥ Φον ντερ Γκόλτς.
Ο Ζίγκμουντ Μινέϊκο ένας πανέξυπνος και χαρισματικός άνθρωπος, με την διπλή ιδιότητα του Μηχανικού και του Στρατιωτικού, ήταν από τους βασικούς συντελεστές των περίφημων οχυρωματικών έργων του Μπιζανίου που σκοπό είχαν την... προστασία της τουρκικής κατοχής στα Γιάννενα από τον Ελληνικό Στρατό. Ο Στρατός μας τελικά απελευθέρωσε τα Γιάννενα έστω και με την καθυστέρηση την οποία προκάλεσαν τα οχυρωματικά έργα του Μπιζανίου που έγιναν τάφος ηρωϊκός για πολλούς Έλληνες πολεμιστές. Ένας τάφος που άνοιξε με τα ίδια του τα χέρια ο προπάππους του Γιωργάκη Παπανδρέου. Όλα αυτά κι ακόμη περισσότερα που δεν γνωρίζουν σήμερα οι Έλληνες μπορεί να σημαίνουν πολλά, μπορεί και ελάχιστα για τον καθέναν ξεχωριστά. Αλλά όμως όλοι πρέπει να ξέρουν... Κι αυτό δεν μπορεί κανείς να το αμφισβητήσει! http://www.infobeto.com} ]

Δίπλα στον βασιλέα Κωνσταντίνο πολέμησε και ως λοχαγός τότε , ο Ιωάννης Μεταξάς.

σπάνιες φωτογραφίες από τήν Απελευθέρωση των Ιωαννίνων από τον Τουρκικό ζυγό

από http://romiazirou.blogspot.gr

Οι σπάνιες φωτογραφίες είναι των γνωστών φωτογράφων Romaides - Zeitz.
O Zeitz, συνέταιρος στα 1912-1913 του σημαντικού έλληνα φωτογράφου Αριστοτέλη Ρωμαϊδη ακολουθεί το διάδοχο Κωνσταντίνο και άλλους ανώτερους και ανώτατους αξιωματικούς στη εκστρατεία της Ηπείρου και τραβά, πέρα των αναμνηστικών φωτογραφιών, και φωτογραφίες που απεικονίζουν τη φρίκη και την ένταση του πόλεμου.

Βοσκοί Ηπειρώτες με στρατιώτες του ελληνικού στρατού.

Χάνι Εμιν Αγά. Η βάση του ελληνικού γενικού στρατηγείου κατά την πολύμηνη πολιορκία των Ιωαννίνων.

Χάνι Εμιν Αγά. Ο αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος με επιτελείς στη κεντρική είσοδο.
Διακρίνονται από αριστερά οι: Π. Καραπάνος διευθυντής επί των αυτοκίνητων του επιτελείου και οδηγός του διαδόχου, Λοχαγός Ι. Μεταξάς, διάδοχος Κωνσταντίνος, αντισυνταγματάρχης Β.Δούσμανης, λοχαγός Παπακωνσταντίνος και ο υποστράτηγος Π. Δαγκλής.

Χάνι Εμιν Αγά. Το επιτελείο.
Διακρίνονται από αριστερά οι: λοχαγός Κ. Πάλλης, λοχαγός Ι. Μεταξάς, ίλαρχος Στ. Σταϊκος, αντισυνταγματάρχης Β. Δούσμανης και ο λοχαγός Ξ. Στρατηγός.

Χάνι Εμιν Αγά. Από αριστερά: πρίγκιπας Αλέξανδρος, υποστράτηγος Δαγκλής, άγνωστος, αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος, υποστράτηγος Αλ. Σούτζος, πρίγκηπας Χριστόφορος, αντισυνταγματάρχης Β. Δούσμανης, πρίγκηπας Ανδρέας, λοχαγός Ι. Μεταξάς και πρίγκηπας Γεώργιος.

Χάνι Εμιν Αγά. Εσωτερικό νοσοκομείου εκστρατείας.

Χάνι Εμιν Αγά. Κινητό νοσοκομείο εκστρατείας - ανάπαυλα για για ένα γράμμα.

Χάνι Εμιν Αγά. Πολεμικός ανταποκριτής ετοιμάζει την ανταπόκριση του ενώ αξιωματικοί προγευματίζουν.

Χάνι Εμιν Αγά. Σταθμός αυτοκίνητων.

«Τα τομαχικά της Κανέτας»

Επίσκεψη του αρχιστράτηγου Κωνσταντίνου (κέντρο) και του επιτελείου του στη Κανέτα. Ο διοικητής του πυροβολικού συνταγματάρχης Λ. Παρασκευόπουλος πρώτος δεξιά. Μπροστά πτώματα αλόγων.

Κανέτα. Επίσκεψη του αρχιστρατήγου και του επιτελείου του. Διακρίνονται από αριστερά οι: συνταγματάρχης Λ. Παρασκευόπουλος, αντισυνταγματάρχης Β. Δούσμανης, πρίγκηπας Αλέξανδρος, αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος, αγνωστος, Π. Καραπάνος (καθήμενος), άγνωστος, πρίγκηπας Ανδρέας και Χριστόφορος, άγνωστος, και πρίγκηπας Γεώργιος

Κανέτα. Ο αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος παρακολουθεί το βομβαρδισμό του Μπιζανίου.

Η πριγκήπισσα Μαρία Βοναπάρτη (με γούνα) και ο πρίγκηπας Γεώργιος σε επίσκεψη τους στα πυροβόλα της Κανέτας.

Κανέτα. Στιγμιότυπα από την επίσκεψη των πριγκήπων.

«Η μάχη της Μανωλιάσας»

Ευζωνικό τάγμα εις τα υψώματα του Αγίου Νικολάου. Ανάπαυση μετά την μάχη.

Μπιζάνι. Η ανάγνωση της παράδοσης. Διακρίνεται η λευκή σημαία.

Μπιζάνι. Τα μικρά (στο βάθος) και τα μεγάλα οχυρά του Μπιζανίου.

Μπιζάνι. «Τουρκικό πυροβόλο καταστραφέν υπό ελληνικού πυροβόλου».

Κανέτα. Κοντά στα υπαίθρια μαγειρεία.

Κανέτα. «Έτοιμοι για την πανηγυρική είσοδο στα Γιάννενα».

Άγιος Ιωάννης Μπονιλάς. Τμήμα πεζικού του ελληνικού στρατού.

Διμοιρία πεζικού στη συνοικία Καλουτσανη των Ιωαννίνων.

Ιωάννινα. Πλατεία ομονοίας πίσω από το στρατηγείο. Πανηγυρική είσοδος στρατιωτικών οχημάτων.

Ιωάννινα. Κεντρική πλατεία. Η είσοδος του ελληνικού στρατού με επικεφαλής τον αρχιστράτηγο Κωνσταντίνο. Προηγείται στρατιωτική πάντα.

Σύνταγμα ευζώνων παρελαύνει στη κεντρική πλατεία των Ιωαννίνων μπροστά από τον αρχιστράτηγο Κωνσταντίνο και άλλους ανώτατους αξιωματικούς. Στο βάθος το ξενοδοχείο του Ισχαν εφέντη (μετέπειτα Αβέρωφ) και ο πύργος του ρολογιού στη παλιά του θέση.

Ιωάννινα. Αναμένοντας τον αρχιστράτηγο Κωνσταντίνο για τη δοξολογία στη μητρόπολη.

Ιωάννινα. Άφιξη του αρχιστράτηγου Κωνσταντίνου και της πριγκήπισσας Μαρίας στη μητρόπολη.

Ο αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος μετά του επιτελείου του στο προαύλιο του μητροπολιτικού ναού των Ιωαννίνων. Προηγούνται οι μητροπολίτες Βελλάς & Κονίτσης Σπυρίδων Βλάχος (αριστερά) και Δρυϊνουπόλεως & Πωγωνιανής Βασίλειος Παπαχρήστου ή Χριστίδης( δεξιά)

Έξοδος του αρχιστράτηγου Κωνσταντίνου από το μητροπολιτικό ναό Ιωαννίνων μετά την δοξολογία.

Ιωάννινα. Λαός των Ιωαννίνων κατακλύζει την κεντρική πλατεία μετά την είσοδο του διαδόχου Κωνσταντίνου.

Ιωάννινα. Φετιχε τζαμί (Α). Ο διάδοχος Κωνσταντίνος μπροστά στον τάφο του Αλή πασά(Β) στο κάστρο των Ιωαννίνων.

Ιωάννινα. «Η πλατεία». Στο βάθος δεξιά, πίσω από τον εβραίο, διακρίνονται η πριγκήπισσα Μαρία και ο πρίγκηπας Γεώργιος.

Κάστρο Ιωαννίνων. Τούρκοι νεκροί και αιχμάλωτοι.

Ιωάννινα. Μεταφορά νεκρών (πίσω από το στρατηγείο)

Ιωάννινα. Νεκρός στρατιώτης στις όχθες της λίμνης.

Τούρκοι αιχμάλωτοι σε σημείο συγκεντρώσεως τους, μετά την συνθηκολόγηση που υπεγράφη με τον Οθωμανό διοικητή του φρουριακού συγκροτήματος των Ιωαννίνων.